با بچهها از خطرات اشتراک گذاری مکالمات جنسی حرف بزنید!
همین امروز. ایران یا غرب، فرقی نمی کند کجای جهان. به لطف اینترنت داستان همه جا یکی است؛ بچه هایی که قربانی ناآگاهی و تمایلات جنسی و عاطفی خود، غفلت والدین، و سیستم سرمایه داری سایت ها و شبکه های اجتماعی می شوند.
در کانادا دختر ۱۴ ساله ای با مردی که خود را ۲۰ ساله جا می زند، وارد یک رابطه دوستی اینترنتی می شود. بعد از آنکه مرد موفق می شود احساسات دختر را درگیر کند، از او میخواهد که از طریق اسکایپ رابطهی جنسی مجازی داشته باشند. دختر در ابتدا میترسد و مردد میشود اما برای از دست ندادن دوست پسر اینترنتیاش این کار را میکند. مرد ناپدید میشود و تصاویر برهنه دختر ۱۴ ساله سر از سایت پورنوگرافی درمیآورد. این خبر باعث میشود کمپینی علیه انتشار تصاویر کودکان در سایت های پورنوگرافی به راه افتد.
در ایران پسری ۱۴ ساله با یک خانم به اصطلاح اینفلوئنسر اینستاگرامی لایو میگذارد و از تجربه خودارضایی خود با دیدن فیلمهای آن زن میگوید. زن از پسر میپرسد نگران نیستی این فیلم را پدر و مادرت ببینند، میگوید، نه! دسترسی پدر و مادرم به لایوهایم را بستهام و دوستانم هم دهن لق نیستند. اما فیلم پخش میشود و در اینترنت و شبکههای اجتماعی دست به دست میچرخد.
اینها تنها دو نمونه از داستان بچه هایی هستند که در طی چند روز حال و آینده آنها دگرگون می شود. من پژوهشگر و مدرس حوزه اینترنت و کودک و نوجوان هستم. به واسطه شغلم این گروه داستان های تلخ را زیاد شنیده و خوانده ام. با مادرانی که فرزندانشان تجربیات مشابه داشته اند حرف زده ام. اما دیدن لایو پسر ۱۴ ساله با آن خانمی که نمیدانم چگونه باید خطابش کرد به قدری برایم سخت بود که نتوانستم فیلم را تا آخر تماشا کنم. فکر اینکه آینده این نوجوان چطور از موبایلی به موبایل دیگر به تاراج میرود تا همین لحظه دست از سرم برنداشته است. صفحاتی که برای جذب لایک و فالوئر بیشتر این ویدیو را منتشر می کردند، آیا یک ثانیه فکر نکردند شریک جرم چه ظلمی میشوند؟ کشتن آبرو و آینده یک بچه و خانواده او گناه کوچکی است؟ توجیه هم که بسیار دارند: میخواست خودش همچین لایوی نگذارد، آن خانواده ای که از بچه غافل هستند حق شان است آبروی شان برود و …
چه شد که اینقدر از هم دور شدیم؟
پدر و مادر عزیز، اگر روزی فرزند شما از روی نادانی و با فشار تغییرات هورمونی دوران بلوغ تصویر یا مکالمهای جنسی از خود برای دوست یا غریبهای بفرستد، این تصاویر و مکالمات به راحتی میتوانند در فضای عمومی اینترنت قرار داده شوند و آنگاه صفحات و سایتهای زیادی برای جذب بازدید و فالوئر یا گرفتن چند تبلیغ بیشتر، تبدیل میشوند به قربانگاه آینده شما و فرزندتان. انسانهای بسیاری برای تفریح و سرگرمی تصاویر فرزند شما را دست به دست میچرخانند. تصورش سخت است؟ پس جلوی این اتفاق را بگیرید!
بیشتر بخوانید: سایبر سکس چیست
با نوجوان خود حرف بزنید. به او بگویید هر تصویر یا مکالمه ای که برای دوست یا غریبه می فرستد برای همیشه در فضای اینترنت ثبت می شود و می تواند توسط فرد مقابل به صورت عمومی پخش شود. این اتفاقات تلخ را برای فرزندتان تعریف کنید تا بداند حتی دوست او می تواند از روی خنده و شیطنت، یا کینه و انتقام، و یا مشکلات روحی پیام های او را به صورت عمومی پخش کند. بگذارید لحظه ای که فردی (آشنا یا غریبه) او را به بهانه های مختلف ترغیب به ارسال تصاویر و پیام های جنسی می کند، یا لحظه ای که میخواهد به خاطر افزایش محبوبیت خود در صفحه اش تصویری نامناسب از خود منتشر کند، آموزش های شما در گوشش صدا کند.
ما نمیتوانیم بچهها را بدون آموزش در دنیای اینترنت که مناسبات و خطرات منحصر به خود را دارد رها کنیم و از آنها توقع داشته باشیم که به خوبی مراقب خود باشند. هیچ کس در حاشیه امن نیست. هر نوجوان و حتی جوانی ممکن است به خاطر کنجکاوی و تمایلات جنسی، برای حفظ یک رابطه، یا با انگیزه خودنمایی در دام چنین خطراتی بیفتد. آگاهی و آموزش اصلی ترین سپر محافظ بچه های امروز و فرداست.
نکته آخر
خبر لایو پسر ۱۴ ساله ایرانی را برخی دوستان از زاویه لزوم آموزش مسائل جنسی در مدارس بررسی کردند که بسیار صحیح و بجاست؛ اما این ماجرا از جنبه دیگری نیز باید بررسی شود: لزوم همگانی شدن آموزش های امنیت و سلامت بچه ها در فضای مجازی. امیدوارم این داستان های تلخ حداقل یک نتیجه مثبت داشته باشند و آن الزامی شدن آموزش های قلدری سایبری، آزار و اذیت های اینترنتی، و رفتار آنلاین محترمانه در مدارس باشد.
* پژوهشگر امور فضای مجازی-مینا نائلی