رفتار با همسری که قدر دان نیست

همسرم اهل قدر دانی نیست و قدر مرا نمیداند؟یکی از خوانندگان ویژه نامه ایران بانو ضمیمه روزنامه ایران،درباره تحقیر و عیب جویی های همسرش نوشته است: همسرم برای من و کارهایی که انجام می‌دهم هیچ ارزشی قائل نیست، مدام عیب‌جویی می‌کند و از تمامی رفتارها و علایقم حتی آشپزی‌ام نیز ایراد می‌گیرد، در مقابل تحقیرهای بی‌امان او غالباً سکوت می‌کنم و درصورت اعتراض نیز پاسخی جز این نمی‌شنوم «حرف‌های مرا جدی نگیر»! لطفاً مرا راهنمایی کنید.

رفتارهای آزاردهنده همسرتان را یادداشت کرده و بدون قضاوت آنها را مورد بررسی قرار دهید، باید بدانید علت وقوع این رفتارها چیست و در چه موقعیت یا حالات هیجانی و فکری احتمال وقوع‌شان افزایش می‌یابد و اینکه عکس‌العمل شما در قبال آن رفتارها چیست؟ پیشنهاد می‌کنیم در صورت امکان، با همسرتان گفت‌و‌گو کنید و از خود ایشان نیز جویای علت رفتارهایش باشید و حتی از چگونگی پاسخ‌های خود در قبال آن رفتارها پرسش کنید. بی‌تردید با شناخت و آگاهی از علت اصلی می‌توانید تغییرات لازمه را اعمال کنید، مثلاً اگر بدانید بدرفتاری همسرتان به خاطر خستگی است از این پس سعی می‌کنید آرامش او را فراهم آورید یا اگر علت رفتارهایش را سماجت‌های خود بدانید قطعاً با زیر سؤال نبردن و حساسیت به خرج ندادن می‌توانید مانع شدت گرفتن مشکل‌تان شوید.

تا به کی می‌خواهید نقش قربانی را بازی کنید؟ برای خاتمه دادن به رفتارهای نامطلوب همسرتان، شایسته است از قالب قربانی بودن رها شوید و از حق خود دفاع کنید، دفاع از حق به معنای عصبانیت، تهدید، قهر، انتقاد کوبنده و... نیست بلکه باید بتوانید در مقابل رفتارهای غیرمنصفانه همسرتان، با حفظ حرمت، مقابله مثبت کنید، چه بسا تا زمانی که شما پذیرای درخواست‌های ناموجه ایشان باشید، همسرتان به اشتباه گمان می‌کند که سبک زندگی‌ اش درست است و نیازی به هیچ تغییری نیست. بهتر است قاطعانه و در کمال آرامش، با رفتارهای نامطلوب اش مواجه شوید و قصور او را به شرط تغییر بپذیرید، در غیر این صورت به هیچ وجه از موضع خواسته‌های منطقی خود کوتاه نیایید.

اگر همسرتان قدردان زحمات شما نیست، ناراحت نباشید، بپذیرید با تغییر سبک زندگی و ارتباط تان می‌توانید او را ترغیب به این امر کنید، مثلاً وقتی غذای خوشمزه‌ای آماده می‌کنید و انتظار تشکر از او دارید، در حالی که ایشان مهر سکوت اختیار می‌کنند، بهتر است خود وارد عمل شوید و قابلیت هایتان را به‌صورت جملات خبری یا سؤالی متذکر شوید، مثلاً بگویید: «غذای امروز خیلی خوشمزه شده بود!»یا اینکه پرسش کنید« نظرت در مورد طعم غذای امروز چیست؟»، انتظار تغییرات را به یکباره نداشته باشید، بلکه با مداومت این تمرین است که می‌توانید همسرتان را تسلیم بر اظهار نظر کنید. یادتان باشد مدیریت کلامی و رفتاری تضمین‌کننده سلامت رابطه‌تان است، هرگز حس حقارت را در همسرتان و حس برتری خود از ایشان را برانگیخته نکنید، بلکه تلاش کنید با بیان جملات و عباراتی، او را به تفکر وا دارید و ایشان را بتدریج به انجام رفتاری جدید عادت دهید.

*روانشناس بالینی و مدرس دانشگاه / روزنامه ایران